fuckyourlifestyle_stylefucksyourlife

(γράμμα που μας έστειλε αναγνώστης με σκοπό την αναδημοσίευση)

Και ξαφνικά έρχεται η ανακοίνωση του θανάτου του Σάκη Μπουλα..Και τότε παγωμάρα. Σε όλους, ή καλύτερα στους περισσότερους. Όχι γιατι μπορεί να ήταν ο αγαπημένος μας καλλιτέχνης ή κάποιο πρότυπο ζωής, αλλά γιατί ήταν ο Σάκης Μπουλάς. Και δεν ήταν απλά ένας ωραίος τύπος που έκανε αυτό που γούσταρε και μας έκανε όλους να περνάμε καλά, αλλά επειδή αποτέλεσε ενεργό μέλος μιας γενιάς καλλιτεχνών που προσπάθησαν να εκφραστούν με έναν άλλο τρόπο. Είναι αυτή η γενιά καλλιτεχνών (μαζί με Γώγου, Σιδηρόπουλο, Άσιμο, Βασίλη, Πανούση, Ζουγανέλη κα)  που δεν συντρόφευσαν απλά τα εφηβικά μας χρόνια και τις ανησυχίες, αλλά προσπάθησαν να δημιουργήσουν ένα άλλο είδος κουλτούρας. Επιχείρησαν να εκφραστούν με το δικό τους τρόπο, χωρίς να υποταχτούν στα πρέπει του lifestyle, και προσπάθησαν να κάνουν αυτό το τρόπο τρόπο 

ζωής, χώρις ωστόσο να τα καταφέρουν με αποτέλεσμα εν τέλει να υποταχτούν.

Όλοι αυτοί οι καλλιτέχνες αποτελούν κομμάτι μιας γενιάς που έζησε και διαμορφώθηκε στη σύγχρονη Ελλάδα (από τη κατοχή και μετά). Είναι τα παδιά των ανθρώπων που ζήσανε τη κατοχή, είναι η γενιά του γαλλικού μάη του '68 και του ελληνικού πολυτεχνείου, είναι η γενιά που βίωσε την κατάρευση του άλλου πολιτικού παραδείγματος, (εκφυλισμός και πτώση σοβιετικής ένωσης), είναι η γενιά που εν τέλει συμβιβάστηκε και αφήνει πίσω της μια κοινωνία δίχως αύριο.

Έτσι λοιπόν και οι καλλιτέχνες αύτης της γενιάς αποτύπωσαν όλες αυτές τις ανησυχίες, τις ελπίδες, τις απογοητεύσεις. Δεν έκαναν τέχνη για την τέχνη, αλλά προσπάθησαν να εμπνεύσουν τη κοινωνία γύρω τους με αξίες και ιδανικά, με τη πιο σημαντική αξία να είναι μια καλύτερη ζώη. Και όταν αυτό έγινε δύσκολο, προσπάθησαν να περιγράψουν την τερατόμορφη κοινωνία την οποία ζούμε. Είτε μέσα από το τραγούδι (ηλεκτρικός θησέας), είτε μέσα από τη σάτιρα (ζουγανέλης), επιχείρησαν να μιλήσουν πολιτικά και να πάρουν θέση σε όλες τις σημαντικές στιγμές της ελληνικής κοινωνίας. Το πιο σημανικό είναι ότι επιχείρησαν να κάνουν τέχνη με έναν άλλο τρόπο, πιο ανθρώπινο. Έσπασαν τους διάφορους φραγμούς μεταξύ των μορφών της τέχνης (θέατρο, ποίηση, μουσική, ζωγραφική) και απλά προσπάθησαν να εκφραστούν χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα. Χωρίς καλούπια 'εσύ κανεις αυτό', 'ο άλλος κάνει το άλλο'. Ο καθένας κάνει αυτό που τον κάνει να εκφράζεται καλύτερα.

Ωστόσο, ποτέ δεν κατάφεραν να ολοκληρώσουν αυτό τους το σκοπό. Δηλαδή, από τη μια μεριά δεν κατάφεραν να εκφράσουν ένα συνολικό τρόπο πάλης των ανθρώπων, πόσο δε μάλλον να περιγράψουν την εικόνα μιας απελευθερωτικής κοινωνίας. Κι από την άλλη, δεν κατάφεραν να σπάσουν τα σύνορα της τέχνης και να την κάνουν κτήμα του οποιουδήποτε θα ήθελα να ασχοληθεί με αυτή.

Όμως, θα είναι άδικο να ρίξουμε όλο αυτό το φταίξιμο πάνω τους. Αφενός, διότι ο κυρίαρχος αστικός πολιτισμός δεν δίνει περιθώρια ύπαρξης σε καμία είδους απελευθερωτική τέχνη και αφετέρου διότι ο καλλιτέχνης παραμένει εκφραστης των συναισθηματων-ανησυχιών του κόσμου γύρω του. Δεν είναι κατά ανάγκη ο δημιουργός αυτών. Σπάνια είναι τα παραδείγματα καλλιτεχνών-δημιουργών που πήγανε κόντρα στο ρεύμα της γενιάς τους και μίλησαν για άλλα ιδανικά, όπως είναι για παράδειγμα ο Μπρεχτ και ο Βάρναλης. Και επίσης δεν πρέπει να ξεχναμε ότι όλη αυτή η γενιά των καλλιτεχνών βίωσε την κατάρευση του άλλου προτύπου κοινωνίας που υπήρχε εκείνη τη περίοδο (εκφυλισμός και πτώση της σοβιετικής ένωσης). Μια κατάρευση που τους άφησε ξεκρέμαστους, τόσο αυτούς όσο και τις ελπίδες τους και τις προσδοκίες τους. Και εν τέλει τους δημιούργησε απογοήτευση, κάτι που ήταν πολύ καθοριστικό για τη μετέπειτα πορεία τους. Κάποιοι απογοητεύτηκαν και δεν άντεξαν (Άσιμος), κάποιοι απογοητεύτηκαν και συμβιβάστηκαν (Πανούσης, Μπουλάς Ζουγανέλης) και κάποιοι απογοηυτεύτηκαν και ξεπουλήθηκαν εντελώς (Θάνος Μικρούτσικος, Καφετζόπουλους).

Βλέπετε, ο καπιταλισμός δεν σε λυπάται. Αν δεν μπορεί να σε νικήσει, θα προσπαθήσει να σε αφομοιώσει. Και αν δεν σε αφομοιώσει, θα προσπαθήσει να σε εξαφανίσει.

Και έτσι ο καθένας πήρε το δρόμο του. Κάποιοι τουλάχιστον διατήρησαν την αυθεντικόητά τους και τις ιδέες τους, παράγοντας τέχνη που μίλαγε για ιδανικά και αξίες (άλλο αν η τέχνη τους έγινε εμπόρευμα και οι ίδιοι παίζουν σε μαγαζιά με ακριβά εισητήρια). Ίσως να μετατράπηκαν και σε ένα είδος αποκούμπι για τον μέσο έλληνα. «Βάλε το σόου του πανόυση που τα λέει καλα.»  «Τα λέει ο Λαζόπουλος και δεν τον ακούνε, θα ακούσουνε εμάς?».

Ωστόσο, συνέχισαν και συνεχίζουν να είναι πάντα εκεί. Στις δυσκολίες μας, στους φόβους μας, στις ελπίδες μας, στη χαρά μας. Έκαναν λάθη, πήραν πολλές φορές λάθους δρόμους (δρόμους που κάποιους τους οδήγησαν μακρυά μας πολύ νωρίτερα), αλλά πάντα εψάχναν να βρουν αυτό τον δρόμο που οδηγεί στην ελευθερία. Και προσπάθησαν να καλλιεργήσουν αυτή τη κουλτούρα (της αναζήτησης μια καλύτερης κοινωνίας) και σε όλους εμάς. Με τη μουσική τους εξέφρασαν τις ανησυχίες μας, με τη συγραφή τους περίεγραψαν τη σύχρονη κοινωνία, με τη σάτυρα τους ανέδειξαν τη κοροιδία και τα ψέματα των από πάνω και με τη κωμωδία τους χλευάσαν κυρίαρχα αστικά πρότυπα (χαρακτηριστικός είναι ο ρόλος του Μπουλά στο 50-50).

Μπορεί κάποιος να γράψει άλλα τόσα παραδείγματα, για το πώς συνεχίζει να μας συντροφεύει αυτή η γενιά καλλιτεχνών και να αποτελεί τα δικά μας παραδείγματα για το πώς θέλουμε τη τέχνη. Μια γενιά καλλιτεχνών που μεγάλωσε 2 γενιές ελλήνων. Και για αυτό, η ανακοίωνση του θανάτου του Μπουλά δημιούργησε δυσάρεστα συναισθήμτα σε ένα ευρύ φάσμα ανθρώπων. Ένα φάσμα ανθρώπων που διαφοροποιείται με βάση τί μουσική-θεάτρο-κλπ κλπ του αρέσει και όχι με βάση την ηλικία. Πόσο δε μάλλον δεν διαφοροποιείται με βάση τη ταξική του θέση στην κοινωνία (είτε την αντιλαμβάνονται έιτε όχι), γιατί όλη αυτή η γενιά των καλλιτεχνών μιλάει σε άνθρώπους και για ανθρώπους που βρίσκονται πάντα από κάτω και υφίστανται εκμετάλλευση. Γιατί μπορεί τα διάφορα κόμματα να μην μας καταλαβαίνουν αλλά αυτοί οι τύποι μας νίωθουν. Για αυτό και η απώλεια του Σάκη, μας έκανε να νιώσουμε ότι έφυγε ενας άνθρωπος της καθημερινότητάς μας.

 

Nick The Monster